Glečer Tvejts (Thwaites) na Antarktiku se jedva drži, takoreći za „vrh nokta“, kažu stručnjaci, nakon što su otkrili da se u proteklih 200 godina povukao dvostruko brže nego što se mislilo.
Glečer Zapadnog Antarktika – koji je veličine Floride – bio je važan faktor za naučnike koji pokušavaju da naprave predviđanja o globalnom porastu nivoa mora.
Potencijalni uticaj njegovog povlačenja je ogroman jer bi potpuni gubitak Tvejts-a i njegovih okolnih ledenih basena mogao podići globalni nivo mora do 3 metra. Zbog toga je nazvan „Glečer sudnjeg dana“, piše Daily Mail.
Po prvi put, naučnici su mapirali u visokoj rezoluciji kritičnu oblast morskog dna ispred Tvejtsa koja im daje prozor u to koliko se brzo glečer povlačio i kretao u prošlosti.
Zadivljujući snimci pokazuju geološke karakteristike koje su nove za nauku, a takođe pružaju i neku vrstu kristalne kugle za sagledavanje Tvejtsove budućnosti, kažu stručnjaci sa Fakulteta za pomorske nauke Univerziteta Južne Floride.
Studija sugeriše da bi glečer u budućnosti mogao da doživi velike promjene u malim vremenskim razmacima.
Alarmantno, analiza novih slika pokazuje da je stopa Tvejtsovog povlačenja koju su naučnici nedavno dokumentovali mala u poređenju sa najbržim stopama promjena u njegovoj prošlosti.
Tim je dokumentovao više od 160 paralelnih grebena koji su nastali, kao otisak stopala, dok se prednja ivica glečera povlačila i pomjerala gore-dole sa dnevnim plimama.
– Kao da gledate u mjerač oseke na morskom dnu – rekao je geofizičar Alaster Grejam.
– Zaista me oduševljava koliko su podaci lijepi – dodao je.
Da bi razumijeli Tvejtsovo prošlo povlačenje, istraživači su analizirali formacije nalik na rebra potopljene nešto manje od pola milje (700 m) ispod polarnog okeana i uzeli u obzir ciklus plime i oseke za region, kako su predviđali kompjuterski modeli, kako bi pokazali da jedno rebro mora biti formirano svakog dana.
U nekom trenutku u posljednjih 200 godina, u trajanju od manje od šest mjeseci, prednji dio glečera je izgubio kontakt sa grebenom morskog dna i povukao se brzinom većom od 1,3 milje godišnje (2,1 km) – dvostruko više od dokumentovane stope koristeći satelite između 2011. i 2019. godine.
– Naši rezultati sugerišu da su se pulsevi veoma brzog povlačenja dešavali na glečeru Tvejts u posljednja dvija vijeka, a vjerovatno i tek sredinom 20. vijeka – rekao je Grejem.
Morski geofizičar i koautor studije Robert Larter dodao je: „Tvejts se danas zaista drži za vrh nokta i trebalo bi da očekujemo velike promjene u malim vremenskim okvirima u budućnosti – čak i od jedne godine do sljedeće – kada se glečer povuče iza plitkog grebena u svom koritu“.
Da bi prikupio slike i prateće geofizičke podatke, tim, koji je uključivao naučnike iz SAD, Velike Britanije i Švedske, lansirao je najsavremenije narandžasto robotsko vozilo napunjeno senzorima za snimanje tokom ekspedicije 2019.
On je mapirao područje morskog dna ispred glečera veličine Hjustona – i to u ekstremnim uslovima tokom neobičnog leta značajnog po nedostatku morskog leda.
Ovo je omogućilo naučnicima da pristupe frontu glečera po prvi put u istoriji.
(Izvor: Telegraf, Foto: NASA)
