Hram posvećen Svetim apostolima Petru i Pavlu u Donjoj Ljubiji osveštan je prije 85 godina.
Unutrašnjost ovog hrama freskama je oslikao Rus Pimen Sofronov.
Freske su oslikavane prirodnim bojama, među kojima su i one od trava.
Ove freske, kao i čitav hram od neprocjenjivog su značaja za pravoslavne vjernike, međutim, zub vremena počeo je da ostavlja trag na njima.
Protojerej Slavoljub Knežević, paroh Ijubijski priča daje hram Svetih apostola Petra i Pavla osveštan 16. oktobra 1938. godine, te da je ovom događaju kojem je prisustvovao tadašnji mitropolit banjalučki Vasilije Popović.
“Donja LJubija je ustvari Srb Ljubija i bila je centar srpske varošice tih godina prije početka Drugog svjetskog rata i veleljepni stari hram Svetih apostola Petra i Pavla koji je ustvari spomen hram, napravljen je u spomen Kralju Petru II Karađorđeviću i u spomen patrijarhu Varnavi i najviše trudom i zalaganjem sveštenomučenika sveštenika Živka Daniloviča koji je bio prva žrtva ustaškog terora.
On je odveden odavde 01.06.1941. kao sveštenik u činu, aktivan sveštenik, bio je narodni poslanik i ubijen je kod Čelinca.
Grob mu je u Barakovcu na jednome groblju, kod jedne male kapele“, priča Knežević.
Podsjeća da je hram građen u vrijeme Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenca kada su se inače i gradili hramovi u spomen jedinstva svih naroda koji Žive na ovom prostoru kao garant mira, jedinstva ljubavi i sloge među svim narodima, nacijama i vjerama.
„Ovo je monumentalna građevina, vrlo lijepa, jedinstvena po tome što je zvonik niži od centralne kupole.
Ona nema mnogo prostora ima mali oltar, lijevu i desnu pjevnicu, zaobljene dijelove, a kada uđete unutra kao da uđete u mali manstir.
Više mi liči na manastirčić, nego na crkvu koja se gradi u današnje vrijeme.
Hram je već dotrajao i malo me je strah jer ga je zub vremena već dobro načeo.
Neophodno je da što prije pristupimo obnovi i da to završimo sa ciljem da se sačuva ova ljepotica“, navodi on.
Protojerej Knežević ističe da je ovaj hram jedinstven po freskama kojima je ukrašena čitva oltarska apsida.
„To je izuzetan stil. Linije su se povlačile po svježem malteru.
Njih je radio Rus Pimen Sofronov vjerovatno ga je rat spriječio pa nije završio sve.
Po predanju naših starijih parohijana taj cijeli hram je bio skiciran, drvenim ugljem.
U oslikavanju je završena oltarska apsida i naos, kao i lađa crkve i kupola.
Ovo ostalo nije završeno.
Stoji i čeka neko bolje vrijeme, neke bolje ljude, daj Bože možda i mi budemo dio toga, da ovu ljepoticu obnovimo i da je ostavimo našem narodu”, priča on.
Objašnjava da su freske naši prozori u vječnost.
U freskama vidimo jednu eshatološku dimenziju, ustvari vidimo stanje Svetih u kojem oni jesu i to nas potiče i priprema da se i mi polako na zemlji osvećujemo.
Freske su prilično oštećene, pogotovo, iznad desne pjevnice gdje je krov prokišnjavao i to je možda par godina kišio, smrzavalo se i voda je ulazila pa je vlaga učinila svoje.
Malo smo nešto sanirali taj krov, to se dalje ne širi, ali stvaraju se oljupine i neophodno je što hitnije reagovati i nadam se da će doći do toga uskoro da počne obnova“, priča Knežević.
Hram je početkom 2000-tih godina dobio i struju kada je sveštenik bio Radomir Šamara.
Pored hrama gradi se parohijski dom. Protojerej Knežević podsjeća da je u Donju Ljubiju došao da služi po blagoslovu vladike Jefrema u septembru 2017. godine.
Jada smo razmatrali šta je najneophodnije.
Smatram da je jedan dom za život sveštenika najneophodnija stvar da bi se tu mogli sabirati, okupljati jer sve kreće iz te kuće kao što i vaspitanje djece kreće iz kuće.
Ja sam bio podstanar četiri godine ovdje u Ljubiji, a 18. aprila 2018. srušili smo staru kuću koja je bila na ovom mjestu i koju je gradio prota Jovica Bjelonić, a prota Milan Miljuš je tu bio jedan od aktivnijih.
Kuća je bila u jako lošem stanju, trošna, izolacija nikava, i naravno srušili smo tu kuću, po blagoslovu našeg episkopa započeli smo ovu“, priča on.
Navodi da izgradnja parohijskog doma ulazi u završnu fazu.
„Razmatrali smo i mogućnost osvećenja, naš Vladika preosvećeni je blagolsovio da to bude na treći jun, na praznik cara Konstantina i svete njegove majke Jelene, na zadušnice i ako Bog da, do tada treba sve da završimo i nadam se da će Ljubija biti taj dan blagoslovena nakon dugog vremena jer sad slabo šta se dešava s obzirom na situaciju i socijalnu strukturu mjesta kakvo je Ljubija”, zaključuje Knežević.
autor: kozarski
