Dok agroekonomisti upozoravaju da je na planeti sve manje kvalitetnog poljoprivrednog zemljišta, u Republici Srpskoj se još uvijek možemo pohvaliti dobrim obradivim površinama. Semberija je posebno na cijeni. Najviša cijena poljoprivrednog zemljišta u Republici Srpskoj evidentirana je lani na području Bijeljine i iznosi 71.995 KM za površinu zemljišta od 23.995 m2. U tom gradu, u toku prošle godine, prodato je naviše poljoprivrednih parcela i to 234. Prosječna cijena po kvadratnom metru iznosila je 1,4 KM, podaci su iz Registra cijena nepokretnosti koji vodi Republička uprava za geodetske i imovinsko-pravne poslove.
TREBINJE NA PRVOM MJESTU
Doboj je na drugom mjestu po broju prodatog poljoprivrednog zemljišta u 2021. godini.
Prometovane su 84 parcele, po prosječnoj cijeni od 1,1 KM po metru kvadratnom.
Prijedor je zauzeo treće mjesto sa prodate 82 oranice po prosječnoj cijeni od 1,3 KM po metru kvadratnom.
Pomenutu cijenu „drže” Kneževo, Čelinac i Teslić.
Slijedi Bajaluka sa prodatih 47 parcela poljoprivrednog zemljišta, zatim Lopare sa 46, ali sa znatno manjom cijenom zamljišta po metru kvadratnom, od svega devedeset pfeninga po m2.
Prosječna cijena poljoprivrednog zemljišta po kvadratnom metru u Republici Srpskoj iznosi jednu KM/m2, dok je prosječna korisna površina 6.204,9 m2.
Podatak je određen na osnovu 985 prometovanih poljoprivrednih zemljišta korištenih za analizu tržišta.
Najviša prosječna cijena poljoprivrednog zemljišta po kvadratnom metru evidentirana je u gradu Trebinju (6,4 KM/m2).
VEĆE CIJENE
Dugačija situacija bila je 2020. godine.
Prosječna cijena poljoprivrednog zemljišta u Republici Srpskoj te godine bila je 1,29 KM/m2.
I u 2020. najviše kupoprodajnih ugovora evidentirano je u Bijeljini i to 213, a cijena se nije bitnije mijenjala.
Međutim, u pomenutom periodu najskuplji kvadrat bio je u Bratuncu, gdje je prosječna cijena poljoprivrednog zemljišta bila 8,7 KM, zatim u Kotor Varoši i Novom Gradu, po 3,8 KM, te Zvorniku i Čelincu oko 3,1 KM.
Iz Republičke uprave za geodetske i imovinsko-pravne poslove su napomenuli da su za određivanje prosječne cijene poljoprivrednog zemljišta u Republici Srpskoj korišteni podaci iz svih kupoprodajnih ugovora sklopljenih 2020. godine.
UČEŠĆE POLJOPRIVREDE U BDP-u
Učešće bruto dodate vrijednosti poljoprivrede u formiranju bruto domaćeg proizvoda Republike Srpske u 2020. godini, iznosilo je 7,5%, što je za 0,4% veća vrijednost u odnosu na godinu ranije.
Sa učešćem od 9,9% u formiranju bruto domaćeg proizvoda, agroindustrija tj. proizvodnja i prerada poljoprivrednih proizvoda, predstavlja jednu od najznačajnijih oblasti ekonomije u Republici Srpskoj.
Prema rezultatima ankete o radnoj snazi u 2020. godini, u Republici Srpskoj je 92 hiljade zaposlenih radilo u poljoprivredi, što čini 20,5% od ukupnog broja zaposlenih.
Od ukupnog broja zaposlenih u poljoprivredi njih 91,7% je radilo puno radno vrijeme.
Agroekonomisti očekuju da će rast cijena hrane ubrzati porast cijena poljoprivrednog zemljišta, ali i njegovo veće korištenje.
KOD KOMŠIJA NAJBEZVRJEDNIJE
Prosječna cijena poljoprivrednog zemljišta u Hrvatskoj u 2020. godini iznosila je 3440 evra po hektaru.
I to je bio najmanji prosjek neke države Evropske unije, i u nekim jugozapadnim regijama Bugarske oranice nisu bile pretjerano skupe, ali su druge oblasti „izvukle” nacionalni prosjek.
NORVEŠKA NA VRHU LISTE ZEMALJA NAJSKUPLJIH ZEMLJIŠTA
Najskuplje poljoprivredno zemljište nalazi se u Norveškoj.
Sa cijenom od 69.632 evra po hektaru najveći je iznos na nivou Evropske unije.
Ali, i razlike unutar Unije su veoma izražene po pitanju prodaje i vrijednosti obradivih površina.
Sve zavisi od tipa tla, klime, blizine urbanih centara, ali i zakona koji regulišu poljoprivredno zemljište.
Navodnjavanje značajno podiže cijenu po hektaru.
autor:faktormagzin, tekst je izašao u FM 47 štampanom izdanju od 13 maja 2022. godine