Iz Rusije će na proljeće biti dopremljen i treći helikopter za Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srpske. Dvije letjelice tipa „Ansat” su još ranije isporučene Helikopterskoj jedinici koja je formirana prvog juna prošle godine.
Njeni piloti, već na prvi pogled, djeluju kao dobro uigran tim.
To i ne čudi, jer je većina zajedno prošla i ratni put u Vojsci Republike Srpske. Svi imaju više od 2.000 sati letenja.
U jednici su i inženjeri, vazduhoplovni tehničari, a sve budnim okom prati i administrativni tehničar.
Na povećanju broja kadrova se uveliko radi.
U sastavu su i Specijalne antiterorističke jedinice (SAJ) Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske i u svakom trenutku spremni su da izvrše i najsloženije zadatke, pružanja pomoći stanovništvu u bilo kojem dijelu Republike Srpske, kao i da pruže zaštitu njihovoj bezbjednosti.
To i nije problem imajući u vidu da su helikopteri napravljeni po standardima civilnog vazduhoplovstva.
Ruske su proizvodnje i registrovani su za izvršenje policijskih i sličnih poslova.
O njima dosta govori i sam naziv „Ansat”, što na na tatarskom jeziku znači „jednostavan“. Isporučeni su iz kazanjskog helikopterskog zavoda, gdje su naši piloti usavršili kako da ih u svim uslovima efikasno „ukrote”.
„Proizvedeni su u jednom od najvećih ruskih gradova, u Kazanju, gdje su naši piloti završili i obuku“ , podsjeća u razgovoru za Faktor načelnik Helikopterske jednice SAJ-a Brane Janković.
„Helikopter je srednje laki. Ima preko 3.170 kilograma poletne težine i ne spada u kategoriju potpuno lakih. Ima dva motora, sedam putničkih sjedišta i nosivost oko 1.000 kilograma unutrašnjeg ili spoljnjeg tereta“ , pojašnjava Janković.
U slučaju da otkaže jedan motor, helikopter može da produži let određeno vrijeme i da izvrši bezbijedno slijetanje.
U tome je njegova prednost u odnosu na standardne kategorije ovakvih letjelica.
Janković podsjeća da je obuka za pilote i tehničare u Rusiji trajala oko dva mjeseca, a kompleksnija kategorija helikoptera zahtijevala je da dobiju i dopunske licence.
„Dvije ekipe, sa po dva pilota inženjera i tehničara, bile su u Centru za obuku koji se nalazi u krugu fabrike proizvođača ovih helikoptera. Preostalo je da to obave još dva pilota te po jedan inženjer i tehničar, koji će raditi na trećem helikopteru“ , ističe Janković.
Za komandama, ako mora, mogao bi da bude i samo jedan pilot, što je njegova prednost, u odnosu na velike transportne (MI8), u kojima moraju biti dva pilota i jedan tehničar-letač u posadi.
Jedan helikopter je duple namjene, jer posjeduje i medicinski modul i ima mogućnost transporta povrijeđenih ili bolesnih lica, odnosno osoba u nepristupačnim područjima kojima je to potrebno ili iz drugih bolnica gdje su potrebne hitne intervencije pružanja pomoći svim građanima Republike Srpske, na njihov ili poziv civilnih struktura.
Taj dio posla obavlja se u saradnji sa medicinskim osobljem.
Janković ističe da su i sada u miru, kao nekada u ratu, podrška civilnim strukturama i stanovništvu.
Helikopter je u pravom smislu riječi multifunkcionalan, jer će moći da nosi i protivpožarno vedro, što će, po potrebi, omogućiti gašenje vatre na otvorenom prostoru.
„Završava se sertifikacija podesne brave od jedne tone nosivosti, što daje mogućnost da se kače i vedra za gašenje požara“ , napominje Srđan Karadeglija, načelnik Odjeljenja vazduhoplovne tehnike.
Helikopter takođe posjeduje i bočnu dizalicu za spasavanje ili izvlačenje povrijeđenih, sa 275 kg nosivosti.
Dva helikoptera imaju policijsku opremu i to reflektor za pretragu terena, zvučnik za slanje obavještenja te desantne platforme, na kojima se može smjestiti šest osoba, po tri sa svake strane.
Mogu da lete u svim dnevnim, noćnim i različitim teškim meteo uslovima.
„I više smo nego zadovoljni ovim helikopterima, imajući u vidu da mogu da lete u svim našim uslovima, jer mu je opseg rada od minus 45 do plus 50 stepeni Celzijusa“ , rekao je Karadeglija.
Imaju maksimalnu brzinu do 275 km/h, a dolet je 500 kilometara, dok je rezervoar goriva 650 litara, što je bez punjenja oko dva sata i 20 minuta leta.
„Ansat” posjeduje i crnu kutiju, snimaju se i svi parametri leta, od opterećenja motora, upravljanja, nagiba i u Helikopterskoj jednici SAJ-a su kao obavezu uveli i to očitavanje.
„Garantni rok je tri godine što Evropa nikome ne daje“ , napominje Karadeglija.
PRVO PA U REPUBLIKU SRPSKU
„Ansat” je rađen po uzoru na slične helikoptere srednje kategorije sa zapada i najbliži je letjelicama koje je kupila Rusija od „Erbasa“ (Airbas) i imaju oznaku H145.
Prvi isporučeni van Rusije, kada je u pitanju evropski prostor, stigao je baš u Republiku Srpsku, u decembru prošle godine.
ŽENSKO POJAČANJE
Uskoro će prva žena u ovoj oblasti vazduhoplovstva u RS preuzeti komande u „Asatu”.
Janković podsjeća da je MUP prije dvije godine po prvi put raspisao konkurs za prijem kandidata za školovanje na Vojnoj akademiji vazduhoplovnog smjera.
Kroz zahtjevan proces psihofizičkih provjera prošla je i jedna djevojka.
Trenutno je na drugoj godini studija i stipendista je MUP-a Srpske.
Osoblje za helikoptere se najčešće školuje kroz državne sisteme vojske ili policije, jer je tri puta skuplje od školovanja pilota u putničkim avionima.
LIČNA KARTA
Brane Janković je bio instruktor letenja još na Vazduhoplovnoj akademiji bivše Jugoslavije, od 1986. do 1991. godine, kada dolazi u Banjaluku, a potom kao pilot postaje dio Vojske Republike Srpske.
Srđan Karadeglija je takođe u Vojsci Srpske bio rukovodilac održavanja i probni tehničar.
Zajedno sa Jankovićem imao je bezbroj probnih letova.
Tokom rata, prevezli su na stotine ranjenih i bolesnih.
Nešto mlađi, ali već iskusan pilot je i Vladimir Pušara, načelnik Odjeljenja za letačke operacije.
U jedinici ima još pilota, ali je pomenuta trojka upoznala ekipu našeg magazina sa malim segmentom njihovog rada, o kojem će se tek čuti u narednom periodu.
autor: Faktor, tekst je izašao u štampanom izdanju Faktora br.27 od 23.decembra 2021. godine.
