Razlika između vakcina, koje su trenutno u primjeni, je u tehnologiji proizvodnje, načinu djelovanja odnosno mehanizmu kojim potiču naš imuni odgovor, pa time i u efikasnosti, jačini imunog odgovora i brzini njegovog razvoja, broju potrebnih doza, kao, između ostalog, načinu čuvanja.
Vakcina „Sinofarm” (Kina) spada u inaktivne vakcine. Ove vakcine se prozvode na bazi inaktivisanog virusa, i ta tehnologija se već dugo koristi.
Nakon vakcinacije, inaktivisani virus prepoznaju imunske ćelije u organizmu, što izaziva imunski odgovor. Kod ove vakcine je uočeno da se imuni odgovor razvija nešto sporije nego nakon „Sputnik V” ili „Comirnaty” vakcina (treba da prođe nekoliko nedjelja od druge doze vakcine).
Vakcina „Sputnjik V”, prema rezultatima ispitivanja, ima visoku efikasnost (efikasnost prikazana u preliminarnim rezultatima treće faze kliničkog istraživanja objavljenim u časopisu „Lancet”, je vrlo visoka, oko 92 posto).
Tehnologija proizvodnje ove vakcine spada u inovativne tehnologije. Vakcina koristi drugu vrstu virusa (u ovom slučaju adenovirus) kao vektor koji će nakon vakcinacije do naših ćelija prenijeti gen, koji uzrokuje stvaranje u našim ćelijama proteina, istog kao protein na koronavirusu SARS-CoV-2, a taj protein onda stimuliše imunski odgovor kod vakcinisane osobe.
Do sada se ova tehnologija koristila u proizvodnji vakcina protiv ebole, a primjeri među vakcinama protiv COVID-19 su vakcine proizvođača„Gamaleja” iz Rusije (Sputnik V), „Astra Zeneka/Oxford” i „Johnson&Johnson”.
„Sputnik V”, vakcina koja je u upotrebi u Republici Srpskoj, a proizvodi je Nacionalni centar za mikrobiologiju i epidemiologiju iz Rusije, za prvu i drugu dozu koristi različite tipove adenovirusa (Ad26 i Ad5), čime je izbjegnuta mogućnost da se nakon prve doze razvije imunitet na adenovirus koji bi smanjio efekat druge doze. U praksi to znači da su prva i druga doza ove vakcine različite.
Vakcina proizvođača „Fajzer/Biontek” (Comirnaty) je zasnovana na informacionoj RNK, koja se nalazi u omotaču od lipidnih čestica, a koja u našim ćelijama takođe podstiče proizvodnju proteina istog kao šiljak protein na koronavirusu, što izaziva snažan imuni odgovor.
Ova vakcina ima najveću efikasnost, kako je prikazano u studijama (oko 95 posto). Bila je prva vakcina protiv COVID-19 koja je ušla u upotrebu, i u svijetu je dat najveći broj doza ove vakcine (u odnosu na druge COVID-19 vakcine).
Imuni odgovor nakon ove vakcine se razvija vrlo brzo, a istraživanja pokazuju da je on više puta jači nego imuni odgovor nakon prebolijevanja COVID-19.
